Muqaddimah KH Sholeh Darat yang Menginspirasi RA Kartini

 
Muqaddimah KH Sholeh Darat yang Menginspirasi RA Kartini
Sumber Gambar: Koleksi Laduni.ID

LADUNI.ID, Jakarta – Tulisan ini berisi tentang petikan Muqaddimah dari Mbah Sholeh Darat yang ada di kitab Hidayatur Rohman, ringkasan dari Faidhur Rohman yang ditulis pada tahun 1311 H. Kitab ini juga pernah dipakai ngaji oleh Raden Ajeng Kartini, dan menjadi inspirasi sang pahlawan emansipasi dalam mendirikan sekolah untuk kaum putri.

Habib Luthfi bin Yahya dalam Mauidhoh Hasanah di Haul ke-112 KH Sholeh Darat tahun 2012 lalu ngendika: "Kartini adalah santri yang juga syarifah. Dia satu-satunya pahlawan nasional yang diperingati Hari Lahirnya, sama dengan Kanjeng Nabi. Sedangkan ulama dan pahlawan lain diperingati hari kematiannya (haulnya).

Kartini adalah pengusul ditulisnya Tafsir pertama di Nusantara ini oleh sang guru dari gurunya ulama Nusantara. Menjadi kado perkawinan RA Kartini dengan Bupati Rembang RM Joyodiningrat. Berikut adalah petikan Muqaddimah dari Mbah Sholeh Darat, sebagai berikut.

***
Muqaddimah Mbah Sholeh Darat

"Mangka dadi neja ingsun agawe terjemahane maknane Al Qur'an. Ngalap sangking makna kang wus den ibarotaken dening para ulama-ulama mufassirin, kaya Tafsire Imam Jalalain lan Tafsirul Kabir Imam Arrozi, lan Tafsir Libabut Ta'wil lil Imam Alkhozin, lan Tafisre Imam Ghozali.

"Lan ora pisan-pisan nggawe tarjamah ingsun, kelawan ijtihade ingsun dewe. Balik nuqil saking Tafsire para ulamul kirom (ingkang pada mulya kabeh).

"Mula lamun ningali sira Ya Ikhwani, ana kang salah utawa ora muwafaqot marang kalame ulama salaf, mangka iku saking salahe paham ingsun. Maka lamun bener lan muwafaqot saking kalame ulama salaf, maka iku hiya saking kalame ulama kabeh. Ora saking ingsun.

"Maka sapa-sapa wonge ningali ing iki tarjamah mangka nuli weruh ana kang gholath (keliru), maka becik benerna. Kelawan sun suwun tak aturi kersaha maringi kabar. (Utawi ditulis ana ing pinggire kene). Kerana al insanu mahalul khotho' wan nisyan.

"Lan ingsun nyuwun ngapura (lan mestine fal akhyaru taqbalul a'dzar. Ora bahe kok sedulur-dulur kang ningali iku banjur Yudlhirul 'Aib Kafi'lil Fujjar. Lan hiya ingsun suwun kerana Allah. Bihusnin Niyyat, olehe mbenerake mahu. Ora kok olehe mbenerake bithoriqil hasadi wal fadhi'ah).

"Lan ana iki tarjamah kelawan sun ringkes sak untara. Wondene reretain kang cukul sangka surasane ayat, mangka hiya sun tulis kelawan sekira-kira kang luwih Aham tur kelawan ngalap cukup. Maksud wong kang pada ningali iki tarjamah supaya bisaha guyup. (Guyup iku kersa ngandak-ngandakake marang para sedulur kang durung pada weruh ing iki tarjamah).

"Muga-muga Allah Ta'ala aparing manpangat sebab iki tarjamah Tafsiril Quranil Karim, marang awak ingsun dewe lan marang para ikhwaninal muslimina. Lan muga dadi sebabe sa'adatai fid daaroiny. Aamiin bijahi sayyidil Mursalin."

***


*) Artikel ini Ditulis oleh M. Ichwan, Sekretaris Komunitas Pecinta KH Sholeh Darat (KOPISODA). Penulis telah berhasil mengumpulkan 15 kitab kuno karya KH Sholeh Darat Semarang. Bagi yang berminat mengoleksi atau mengkaji kitab beliau, sila hubungi nomor kontak: 08221112662.
*) Tulisan ini terbit di Laduni.ID tanggal 22 Agustus 2019